W sytuacji gdy eksploatacja złoża rud miedzi prowadzona jest na coraz większej głębokości, jednym z priorytetowych zadań do rozwiązania i stanowiących istotne wyzwanie dla efektywnej i bezpiecznej eksploatacji złoża w obszarze Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego jest opracowanie nowych systemów obudów wyrobisk górniczych, adekwatnych dla nowych warunków geologiczno-górniczych.

Warunki te, jak można się spodziewać, będą się charakteryzować większymi wartościami składowych tensora naprężeń pierwotnych, a także mniejszą odkształcalnością i większą wytrzymałością skał otaczających złoże. Oznacza to, że w niedalekiej przyszłości problem wyrzutów skał stanie się jednym z zagadnień, które zadecydują o ekonomice i bezpieczeństwie eksploatacji w nowych obszarach górniczych. W tym aspekcie znaczenia nabiera opracowanie i wdrożenie ekonomicznie uzasadnionych systemów obudowy, które byłyby zdolne do kontrolowania dynamicznych przejawów ciśnienia górotworu poprzez absorpcję energii kinetycznej przemieszczających się bloków skalnych. Podstawowym elementem tego rodzaju systemów są różnego typu kotwy podatne, rozpraszające energię kinetyczną przemieszczających się bloków lub przynajmniej wyhamowujące deformacje uplastycznionych skał otaczających. W większości przypadków są to albo względnie drogie systemy wykorzystujące zjawisko tarcia i plastycznego zginania żerdzi kotew, albo systemy tańsze wykorzystujące energię uplastycznienia spoiwa wypełniającego otwór (np. kotwa stożkowa), których powtarzalność działania i przez to skuteczność budzą jak dotąd wątpliwości.

W ramach niniejszego artykułu przedstawiono koncepcję ekonomicznie uzasadnionej i efektywnej w zastosowaniach dołowych nowej konstrukcji kotwy podatnej, a także przestawiono wyniki dołowych badań jej nośności. Przedstawiono także analityczny sposób oceny zachowania się kotew podatnych podczas wyrzutu skał z ociosów wyrobiska podziemnego w aspekcie możliwości wygaszania ruchów odspojonych bloków skalnych lub znacznego spowolnienia tego procesu.