Poster: Ocena obecnych potrzeb surowcowych gospodarki krajowej
Data: Poniedziałek 20.11.2017
Sesja: Bezpieczeństwo surowcowe i racjonalne wykorzystanie złóż kopalin
Godzina/Sala: - - Aula Duża B
Tytuł: Poster: Ocena obecnych potrzeb surowcowych gospodarki krajowej
Title: An assessment of current mineral raw materials needs of the domestic economy
Ocenę obecnych potrzeb surowcowych gospodarki krajowej oraz możliwości ich zaspokojenia przeprowadzono dla okresu 2011-2015 na podstawie analizy wielkości i wartości zużycia, a także wskaźnika udziału importu w zapotrzebowaniu oraz odsetka produkcji przeznaczanej na eksport. Uzupełnienie przedstawionych relacji popytowo-podażowych stanowią salda obrotów wybranymi surowcami mineralnymi, które ujawniają m.in. głęboki deficyt w zakresie zaopatrzenia w surowce energetyczne (poza węglem kamiennym) przy pozwalającej na korzystny eksport produkcji niektórych surowców metalicznych, takich jak miedź rafinowana i srebro. Poszczególne surowce mineralne będące przedmiotem krajowej konsumpcji przyporządkowano do grup odpowiadających ich głównemu kierunkowi użytkowania, wyróżniając surowce: energetyczne, metaliczne, ceramiczne, chemiczne, budowlane oraz inne – o odmiennym względnie mieszanym sposobie wykorzystania w porównaniu z wcześniej wymienionymi.
Analiza danych statystycznych wykazała, że zapotrzebowanie na znaczną część surowców mineralnych w Polsce jest i przypuszczalnie będzie musiało być zaspokajane importem. Dotyczy to zarówno surowców sprowadzanych do Polski ze względu na brak własnych źródeł, takich jak: rudy i koncentraty żelaza, aluminium, żelazostopy, fosforyty i sole potasowe, ale także np. surowców do produkcji miedzi rafinowanej i cynku metalicznego (głównie koncentratów ich rud), których krajowa podaż staje się niewystarczająca w stosunku do potrzeb hutnictwa. Wyrazem tego jest rosnący udział ich importu w pokryciu zapotrzebowania. Innym powodem utrzymującego się uzależnienia Polski od zagranicznych dostaw jest brak możliwości zapewnienia dostaw surowców mineralnych o pożądanej jakości ze złóż występujących na terenie kraju, czego przykładem są: iły ceramiczne biało wypalające się, kamionkowe i ogniotrwałe, magnezyty, kreda, oraz kaolin czy surowce skaleniowe, w przypadku których dodatkowym czynnikiem determinującym ich import jest wysoki poziom zapotrzebowania przemysłu ceramicznego, w szczególności producentów płytek ceramicznych. Jedynie w przypadku większości surowców budowlanych i części ceramicznych, a także surowców stanowiących przedmiot znaczącej sprzedaży zagranicznej, takich jak: miedź elektrolityczna, srebro, cynk, siarka, surowce ołowiu, czy selen, można stwierdzić, że ich rodzima podaż w pełni zaspokaja potrzeby krajowej gospodarki. Natomiast skala użytkowania surowców energetycznych, takich jak węgiel kamienny i brunatny, które zajmują istotną pozycję w tzw. miksie energetycznym Polski, w świetle unijnych dyrektyw zmierzających do ograniczania stosowania paliw stałych, może ulec ograniczeniu. Wdrożenie tych dyrektyw może skutkować rosnącym uzależnieniem naszego kraju od zagranicznych dostaw paliw płynnych i gazowych, a wraz z nim – pogłębieniem negatywnego bilansu handlu zagranicznego surowcami mineralnymi. Alternatywą jest rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, a w przypadku metali – intensyfikacja recyklingu złomów i odpadów metalonośnych.