Metody pomiarów hydrogeologicznych w głębokich otworach na przykładzie projektu I-More
Data: Wtorek 21.11.2017
Sesja: Europejskie badawczo-rozwojowe projekty surowcowe
Godzina/Sala: 16:00 - 16:15 - Aula Średnia B
Tytuł: Metody pomiarów hydrogeologicznych w głębokich otworach na przykładzie projektu I-More
Title: Methods of hydrogeological measurments in deep boreholes - the example of I-More Project
Głębokie otwory, czyli takie o głębokości powyżej 500m, stanowią zaledwie 7% wszystkich otworów zarejestrowanych w Centralnej Bazie Danych Geologicznych prowadzonej przez Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy. Pomiary hydrogeologiczne w takich otworach wiertniczych są dla hydrogeologów niemałym wyzwaniem. Problem stanowi nie tylko głębokość i średnica otworu, ale także warunki panujące w ujmowanej warstwie wodonośnej, czyli położenie zwierciadła wody, mineralizacja, temperatura i gęstość wody oraz zwartość substancji zwiększających właściwości korozyjne wody, a zwłaszcza chlorków. W zależności od głębokości zalegania zwierciadła wód podziemnych i konstrukcji otworu przeprowadzenie w nim obserwacji monitoringowych może być skomplikowane technicznie. Dodatkową trudnością cechują się pomiary w otworach pompowanych (studniach). W czasie próbnych pompowań w orurowaniu o niewielkiej średnicy trzeba zainstalować pełne oprzyrządowanie tak, aby umożliwić przeprowadzenie pompowania i jednocześnie zapewnić odpowiednią częstotliwość i dokładność pomiarów. W artykule opisano wady i zalety różnych metod wykonywania pomiarów hydrogeologicznych (położenia zwierciadła wody i jej parametrów fizykochemicznych) zarówno w otworach obserwacyjnych, jak i w otworach pompowanych. Szczególną uwagę zwrócono na praktyczny aspekt zagadnienia. Przedstawiono przykład kompleksowego wykorzystania różnych metod i różnych urządzeń do pomiarów hydrogeologicznych w oparciu o doświadczenia z projektu I-More. Bazując na przeprowadzonych długotrwałych badaniach hydrogeologicznych z wykorzystaniem szeregu urządzeń pomiarowych, zarówno automatycznych, jak i manualnych, można jednoznacznie stwierdzić, że do prawidłowego wykonania pomiarów w głębokich otworach pompowanych w obecnych czasach niezbędna jest instalacja automatyki pomiarowej. Pomimo wielu zalet automatycznych czujników z rejestracją danych, dla wiarygodnej interpretacji i weryfikacji zgromadzonych wyników pomiarów, konieczne jest też prowadzenie systematycznych, manualnych pomiarów kontrolnych.