Partner:
Współorganizator:

Korpus Górniczy Królestwa Polskiego – 200 lat tradycji

Data: Wtorek 21.11.2017

Sesja: Sesja satelitarna: Dziedzictwo górnictwa – przeszłość dla przyszłości

Godzina/Sala: 11:00 - 11:15 - Kopalnia Soli Bochnia


Tytuł: Korpus Górniczy Królestwa Polskiego – 200 lat tradycji

Autorzy: Wojciech Preidl - Politechnika Śląska, Andrzej J. Wójcik - Instytut Historii Nauki PAN

Streszczenie:

Górnictwo w Polsce ma wielowiekową tradycję. Pierwsze wzmianki o poszukiwaniu i wydobywaniu surowców mineralnych z podziemi sięgają X wieku. Górnictwo węgla kamiennego jest znacznie młodsze od górnictwa kruszcowego. Pierwszy przywilej na zakładanie kopalń węgla kamiennego wydał król Stanisław August Poniatowski w dniu 11 kwietnia 1783 roku. Dyrektorem tego pierwszego towarzystwa akcyjnego został baron Leopold Beust, dyrektor salin saskich i mogunckich. Jednak kroniki notują, że w okolicach miejscowości Waldenburg (obecnie Wałbrzych) eksploatowano węgiel już w XII wieku, a także, w późniejszym okresie, w okolicach Tenczynka. Jednak prawdziwy rozwój górnictwa węglowego rozpoczął się dopiero na początku XIX wieku. Po rozbiorach w 1795 roku na terenach dawnej Polski, poszczególni zaborcy rozpoczęli poszukiwania surowców kopalnych, w tym i węgla kamiennego, który w tym okresie z racji rewolucji technologicznej, zapoczątkowanej w Anglii, stał się najważniejszym, i w pewnym sensie jedynym nośnikiem energetycznym, dla rozwijającego się przemysłu ciężkiego i transportu. Węgiel awansował, na kluczowe dla rozwoju gospodarczego świata, stanowisko. Stał się pożądaną i usilnie poszukiwaną przez wszystkich kopaliną. Zaczęły powstawać kopalnie, które potrzebowały wykwalifikowanych pracowników, a przede wszystkim doświadczonych inżynierów, którzy w sposób bezpieczny i efektywny by nimi kierowali.

Górnictwo jako jedna z pierwszych dziedzin gospodarki wykształciło, wyspecjalizowaną kadrę inżynierów i robotników określaną w Polsce mianem Górniczego Stanu. Oczywiście jej formowanie wyglądało inaczej w poszczególnych zaborach, to jest pruskim, austriackim i rosyjskim. Ale dzisiejszy mundur i tradycje górnicze są efektem zespolenia w okresie porozbiorowym tych różnych ale w pewnym sensie wspólnych tradycji.

„Korpus Górniczy Królestwa Polskiego - 200 lat tradycji” jest próbą podsumowania wszystkich tradycji, a jednocześnie pokazania jak z nich, wynikających z narzuconych przez zaborców uwarunkowań, wykształcił się w Polsce porozbiorowej jeden wspólny łączący wszystkich polskich górników Górniczy Stan. Z dumą górnicy noszą dziś swój czarny mundur i czako z pióropuszem z piór.

Materiały:

Sponsorzy: