Partner:
Współorganizator:

Pionierskie prace Jean-Étienne Guettarda (1715-1786) dotyczące wykorzystania surowców mineralnych oraz górnictwa w Rzeczypospolitej

Data: Wtorek 21.11.2017

Sesja: Sesja satelitarna: Dziedzictwo górnictwa – przeszłość dla przyszłości

Godzina/Sala: 10:15 - 10:30 - Kopalnia Soli Bochnia


Tytuł: Pionierskie prace Jean-Étienne Guettarda (1715-1786) dotyczące wykorzystania surowców mineralnych oraz górnictwa w Rzeczypospolitej

Autorzy: Radosław Tarkowski - IGSMiE PAN

Streszczenie:

Przedstawiono wyniki badań francuskiego przyrodnika J.-E. Guettarda (1715-1786) przeprowadzone w Rzeczypospolitej, w latach 1760-1762, w szczególności jego pionierskie prace dotyczące wykorzystania surowców mineralnych oraz górnictwa. Guettard jest autorem jednego z pierwszych opisów geologii wraz z pierwszą mapą geologiczną Rzeczypospolitej oraz opisu kopalni soli w Wieliczce. Był jednym z najlepszych znawców geologii naszego kraju w XVIII wieku. Jego późniejsze publikacje będące wynikiem podróży stanowią pionierską próbę analizy głównych elementów geologicznych i wywarły one znaczący wpływ na badania geologiczne w naszym kraju.

W Mémoire sur la nature du terrain de la Pologne et des minéraux qu’il renferme, bazując na lokalizacji geograficznej skał, minerałów, wód mineralnych oraz innych, Guettard dał (na tamte czasy) najpełniejszy obraz ich występowania jak również przedstawił ich wykorzystanie. Rozważał konieczność przeprowadzenia prospekcji geologicznej Polski, ochrony źródeł wód mineralnych oraz zasobów geologicznych. Mapa geologiczna Rzeczypospolitej, dołączona do monografii, należy do najstarszych map geologicznych Europy tego okresu.

Rozważania Guettarda o kopalni soli w Wieliczce umożliwiły wyciągnięcie wniosków dotyczących powstawania złóż soli kamiennej oraz występowania na powierzchni solanek, również na podjęcie próby opracowania metod poszukiwań złóż soli kamiennej na innych obszarach, w tym Francji. Swoje wnioski opierał nie tylko na podstawie analizy odsłonięć skał widocznych w kopalni, lecz także na rozległych studiach terenowych. Memoriał Mémoires sur les Mines d’Olkusz prezentujący dzieje kopalni olkuskich, przyczyny ich upadku oraz ekspertyzę, co należałoby zrobić w celu ożywienia górnictwa w rejonie Olkusza, to kolejny rezultat pobytu Guettarda w latach 1760-1762 w Polsce.

Materiały:

Sponsorzy: